Tiền ký quỹ là gì? Những điều bạn có thể chưa biết

Tiền ký quỹ là gì? Hiện nay có những loại ký quỹ nào? Các ngành nghề nào bắt buộc phải ký quỹ để được phép hoạt động? Chắc hẳn các hẳn đây là một khái niệm khá mới với các nhà đầu tư. Chắc hẳn nhiều khách hàng khi bắt đầu kinh doanh, có các hoạt động liên quan với ngân hàng đều nghe đến cụm từ “ký quỹ“. Tuy nhiên, không phải khách hàng cũng hiểu được “ký quỹ là gì?“. Những lợi ích và đặc điểm mà hình thức ký quỹ mang lại.

1.Tổng quan về tiền ký quỹ

 1.1 Như thế nào là tiền ký quỹ?

Một loại tiền gửi có kỳ hạn hoặc không kỳ hạn của một tổ chức, cá nhân tại các ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính được gọi là tiền ký quỹ. Việc này nhằm đảm bảo việc thực hiện nghĩa vụ tài chính của cá nhân, tổ chức đó đối với ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính và các bên có liên quan.

Tài sản có thể thực hiện ký quỹ bao gồm  một khoản tiền, đá quý, kim quý hoặc giấy tờ có giá trị khác. Tài sản sẽ được gửi vào tài khoản phong tỏa tại ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính nhằm đảm bảo bảo việc bảo lãnh cho một doanh nghiệp, tổ chức khi tổ chức, doanh nghiệp có dự định thực hiện một dự án  hoặc một công việc gì đó.Các tài sản, khoản tiền đem đi ký quỹ phải được theo dõi chặt chẽ và được thu hồi kịp thời khi thời khi thời hạn ký quỹ đã hết.

Đây là hình thức tiền gửi ký quỹ sẽ hỗ trợ chứng minh năng lực tài chính cho các tổ chức doanh nghiệp trong các lĩnh vực mà pháp luật Việt Nam quy định bắt buộc ký quỹ. Cụ thể các ngành nghề như:

• Ngành tư vấn du học
• Ngành bảo hiểm
• Hệ thống bán hàng đa cấp
• Lữ hành quốc tế
•  Trung tâm dịch vụ việc làm
• Kinh doanh tạm nhập – tái xuất
• Người lao động và doanh nghiệp đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng…

2. Các thuật ngữ liên quan đến ký quỹ

Trong ký quỹ có rất nhiều thuật ngữ riêng biệt, để tránh để kẻ gian lợi dụng vậy nên hãy nắm kỹ những khái niệm này để không bị lợi dụng trong các hợp đồng nhé.

2.1. Tài khoản ký quỹ là gì?

Tài khoản ký quỹ là tài khoản được Ngân hàng, các tổ chức tài chính mở, quản lý và sử dụng theo thỏa thuận hoặc yêu cầu khác với Khách hàng nhằm mục đích chứng minh năng lực tài chính phục vụ cho hoạt động kinh doanh cho các tổ chức, doanh nghiệp.

Ký quỹ là một trong bảy biện pháp đảm bảo thực hiện nghĩa vụ dân sự, trong trường hợp bên có nghĩa vụ không thực hiện được đúng nghĩa vụ thì bên có quyền sẽ được tổ chức tín dụng nơi ký quỹ bồi thường và thanh toán thiệt hại do bên có nghĩa vụ gây ra.

Tài khoản ký quỹ là tài khoản được lập ra nhằm gửi tiền không kỳ hạn hoặc có kỳ hạn của tổ chức, doanh nghiệp tại các ngân hàng,hoặc tổ chức tài chính, nhằm mục đích đảm bảo thực hiện nghĩa vụ tài chính của tổ chức, doanh nghiệp đó với ngân hàng và các bên có lên quan.

2.2. Các thuật ngữ ký quỹ chứng khoán

Ký quỹ chứng khoán là gì?

Ký quỹ trong chứng khoán là chứng khoán hoặc một khoản tiền mà  các nhà đầu tư gửi Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam ( VSD) nhằm mục đích đảm bảo việc thanh toán các giao dịch chứng khoán. Theo luật hiện hành quy định, tỷ lệ ký quỹ bằng tiền không được < 80% giá trị tài sản ký quỹ trong chứng khoán tái sinh.

Giao dịch ký quỹ chứng khoán là gì?

Giao dịch ký quỹ hay thường được gọi là Margin. Để mua các công cụ tài chính trên thị trường chứng khoán thì đây là việc nhà đầu tư sử dụng khoản tiền vay với một tỷ lệ cố định của các công ty chứng khoán.

3. Các đặc điểm của ký quỹ

 Các chủ thể của việc ký quỹ sẽ bao gồm:

• Bên ký quỹ: Là bên sẽ giao một lượng tài sản( tiền, giấy tờ có giá trị,kim quý,…) vào tài khoản phong tỏa tại một tổ chức tín dụng.
• Bên nhận ký quỹ: Là tổ chức tín dụng( ngân hàng, tổ chức tài chính) bên sẽ được bồi thường, thanh toán thiệt hại từ tài khoản ký quỹ với điều kiện nếu mà bên ký quỹ không thực hiện nghĩa vụ đối với mình khi đã đến thời hạn.
• Số tiền ký quỹ vẫn được hưởng lãi suất theo thỏa thuận của các bên liên quan
• Các khách hàng không được rút số tiền này cho tới khi không dùng thẻ nữa hoặc khi thẻ hết hiệu lực.
• Hầu hết các ngân hàng hiện nay đều chấp nhận mở thẻ tín dụng ký quỹ.

Trong đó, các tổ chức tín dụng( ngân hàng, các tổ chức tài chính) sẽ được coi là chủ thể giữ tài sản ký quỹ.  Và có nghĩa vụ phải thanh toán cho bên vi phạm nghĩa vụ tài sản trong tài khoản ký quỹ như đã thỏa thuận trước đó.

4. Các loại tiền gửi ký quỹ hiện nay:

Ký quỹ mở L/C

L/C là chữ viết tắt của thư tín dụng-  Letter of credit. Đây là một bức thư do ngân hàng lập theo yêu cầu của các tổ chức, doanh nghiệp, sẽ cam kết trả một số tiền nhất định tại một thời điểm nhất định cho nhà tổ chức, doanh nghiệp (người hưởng lợi) nếu xuất trình cho ngân hàng bộ chứng từ thanh toán phù hợp với các điều kiện và điều khoản đã ghi trong thư tín dụng.

L/C được thành lập trên cơ sở của HĐ ngoại thương nhưng sau khi đã phát hành nó sẽ hoàn toàn độc lập với HĐNT.

Tức là, sau khi Hợp đồng ngoại thương đã được ký kết, các bên liên quan dựa trên cơ sở các nội dung (các điều khoản của hợp đồng) thỏa thuận được ghi trong hợp đồng đến Ngân hàng yêu cầu ký phát ra một thư tín dụng để cam kết thanh toán cho tổ chức, doanh nghiệp (dưới sự yêu cầu và hướng dẫn đáp ứng các điều kiện mà ngân hàng đưa ra).

Sau khi L/C được phát hành, nếu doanh nghiệp, công ty đồng ý và chấp nhận những nội dung của quỹ L/C. Các công ty, doanh nghiệp sau này phải hoàn thành nghĩa vụ của mình được quy định trong thư tín dụng mà không phải các quy định trong H/Đ.

Ký quỹ bảo lãnh

Đây là quỹ  đảm bảo thanh toán cho chứng thư bảo lãnh do ngân hàng phát hành. Cụ thể ngân hàng, tổ chức tài chính cam kết sẽ thanh toán cho bên thụ hưởng của hợp đồng khoản đền bù trong phạm vi của số tiền được nêu rõ trong giấy bảo lãnh. Với điều kiện bên đối tác không thực hiện được trách nhiệm của mình trong hợp đồng.

Ngân hàng chỉ đảm bảo sự thanh toán trong phạm vi số tiền trong giấy bảo lãnh mà không bảo lãnh việc bên đối tác có thực hiện nghĩa vụ hợp đồng của mình cho bên thụ hưởng hay không. 

Ký quỹ để đảm bảo cho việc phát hành thẻ tín dụng tại ngân hàng

Theo đó, làm thẻ tín dụng ký quỹ là một cách làm thẻ tín dụng thông qua tài sản bảo đảm. Khoản tiền ký quỹ được gửi vào ngân hàng như là một căn cứ, chứng minh tài chính cho ngân hàng rằng bạn có khả năng trả được nợ, số tiền được cấp từ thẻ tín dụng. 

Ký quỹ thực hiện nghiệp vụ forward tại ngân hàng muốn gửi

Đây là một nghiệp vụ giao dịch hối đoái kỳ hạn,  giao dịch được hai bên thực hiện  cam kết mua, bán với nhau một lượng ngoại tệ theo kỳ hạn. Tỷ giá ngoại tệ được  xác định vào ngày giao dịch. Thời gian thanh toán sẽ được thực hiện vào một thời điểm xác định trong tương lai.

Hầu hết hiện nay các ngân hàng đều có dịch vụ hối đoái có kỳ hạn và một số ngân hàng đã có loại ký quỹ để thực hiện các nghiệp vụ này.

5. Lợi ích của việc ký quỹ:

– Dịch vụ tiền gửi ký quỹ tại ngân hàng, tổ chức tài chính đem lại nhiều lợi ích cho khách hàng với thủ tục nhanh chóng và đơn giản, đảm bảo an toàn khi giao dịch, thời gian ký quỹ linh hoạt, lãi suất cạnh tranh tùy từng loại hình ký quỹ.

– Sản phẩm “Tiền gửi ký quỹ” áp dụng theo sản phẩm tiền gửi có thể rút gốc linh hoạt: một phần gốc rút ra được hưởng lãi suất không kỳ hạn, còn phần gốc còn lại vẫn tiếp tục hưởng lãi suất đã được thỏa thuận ban đầu.

– Kỳ hạn trả lãi của sản phẩm: Thời gian linh hoạt trong khoảng từ 1 – 36 tháng, kỳ hạn càng dài thì lãi suất càng cao. Ngoài ra còn có một số đặc điểm và lợi ích khác như sau:

– Loại tiền gửi: Có thể sử dụng các ngoại tệ  hoặc VND.

– Số tiền gửi tối thiểu:  Số tài sản ký quỹ  phụ thuộc theo tính chất của từng loại ký quỹ, linh hoạt.

– Phương thức trả lãi:

• Đối với những tài khoản hưởng lãi không kỳ hạn: thông thường tiền lãi được trả vào ngày 25 hàng tháng và được tự động ghi Có vào tài khoản của khách hàng.
• Đối với những tài khoản hưởng lãi có kỳ hạn: tiền lãi được tự động nhập vào vốn và trả vào cuối kỳ.

– Sử dụng tài khoản gửi ký quỹ: Các khách hàng chỉ được mở duy nhất 1 tài khoản cho từng loại hình ký quỹ khác nhau và một tài khoản ký quỹ thực hiện theo quy định chỉ thực hiện các  giao dịch liên quan  của từng loại nghiệp vụ cụ thể.

– Lãi suất tiền gửi ký quỹ tính theo lãi suất có kỳ hạn hoặc không kỳ hạn của từng ngân hàng.

Ký quỹ chỉ thật sự phù hợp với các nhà đầu tư có được tâm lý vững vàng trong các hoạt động giao dịch và có nhiều kinh nghiệm trên thị trường chứng khoán.

Thiệt hại có thể tăng gấp nhiều lần nếu khi chọn sai cổ phiếu trong quá trình sử dụng ký quỹ. Do đó, cần phải có một số biện pháp nhằm giảm thiểu rủi ro tài chính đến mức thấp nhất, được các nhà đầu tư sử dụng như:

• Tìm hiểu rõ cơ chế các quy định và hoạt động của giao dịch ký quỹ cũng như các ngưỡng quản trị rủi ro.
• Trong quá trình giao dịch ký quỹ, cần phân tích, tìm hiểu kỹ càng trước khi lựa chọn cổ phiếu để giao dịch. Cũng như có kế hoạch rõ ràng, khả thi trước khi đặt lệnh.
• Thực hiện các biện pháp giải ngân từng phần, tránh mua “full-margin” ở các cổ phiếu chưa chắc chắn.

Kết luận: 

Dịch vụ tiền gửi ký quỹ sẽ hỗ trợ chứng minh năng lực tài chính cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực pháp luật Việt Nam quy định bắt buộc phải ký quỹ. Qua bài viết trên đây, 3Gang đã chia sẻ cho bạn tiền ký quỹ là gì? Có những loại ký quỹ nào và những ngành nghề bắt buộc ký quỹ theo quy định của pháp luật.