Cho vay hợp vốn là gì? Đặc điểm và vai trò của vay hợp vốn

Cho vay hợp vốn là gì? Đặc điểm, quy trình của vay hợp vốn là gì? Tầm quan trọng và ý nghĩa của cho vay hợp vốn ra sao? Đó là vấn đề mà rất nhiều bạn cảm thấy thắc mắc khi tìm hiểu về các sản phẩm tín dụng của ngân hàng hiện nay. Và nó cũng là những câu hỏi mà 3Gang nhận được khá nhiều trong thời gian gần đây. Chính vì vậy mà trong bài viết ngày hôm nay, 3Gang sẽ đưa ra những thông tin chi tiết nhất về cho vay hợp vốn để các bạn có được câu trả lời chính xác nhất. Giờ thì cùng 3Gang bắt đầu tìm hiểu ngay nhé.

Giải thích khái niệm cho vay hợp vốn là gì?

Theo Thông tư số 39/2016 của Ngân hàng nhà nước Việt Nam, vay hợp vốn là việc có từ hai tổ chức tín dụng, ngân hàng trở lên cùng cung cấp tín dụng cho khách hàng. Một số nghiệp vụ có thể kể đến là chiết khấu, bao thanh toán, bảo lãnh ngân hàng, thuê tài chính, … 

Hiểu một cách đơn giản hơn thì cho vay hợp vốn là một trong những hình thức cấp tín dụng hợp vốn, trong đó sẽ có hai tổ chức tín dụng trở lên cùng thực hiện cho khách hàng vay để khách hàng này thực hiện phương án vay, dự án hoặc phương án vay vốn. Trong số các tổ chức tín dụng đứng ra cho vay sẽ có một tổ chức đứng ra làm đầu mối chính để dàn xếp với các ngân hàng, tổ chức tín dụng còn lại.

Lưu ý rằng, những hoạt động diễn ra trong hình thức cho vay hợp vốn phải tuân theo quy chế đồng tài trợ của Ngân hàng Nhà nước.

Các đặc điểm của hình thức cho vay hợp vốn

Một số đặc trưng cơ bản của hình thức cho vay hợp vốn có thể kể là:

– Bên cho vay: Để cho vay hợp vốn, đối tượng tham gia bắt buộc phải ít nhất hai tổ chức tín dụng. Với trường hợp có tối thiểu hai tổ chức tín dụng thì vẫn phải có một bên đứng ra chịu trách nhiệm chính. Vai trò của tổ chức chính này sẽ là đầu mối và dàn xếp, còn tổ chức còn lại sẽ là thành viên. Thông thường, tổ chức tín dụng làm đầu mối sẽ có nhiều trách nhiệm hơn, đi kèm với đó là họ sẽ được hưởng hoa hồng nhiều hơn.

– Những trường hợp áp dụng: Cho vay hợp vốn thường áp dụng với những khoản trả góp lớn, khoản vay với hạn mức lớn, thời gian dài, phức tạp, thẩm định khó, cần có sự phân chia rủi ro để bảo đảm an toàn tài chính, hoặc dự án nằm ở khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa…

– Loại tiền sử dụng: Tùy vào nhu cầu của khách hàng mà đồng tiền được sử dụng có thể là Việt Nam đồng hoặc đồng ngoại tệ.

– Quy định của nhà nước: Ngoài việc phải thực hiện nghiêm chỉnh những quy định chung về tín dụng, các bên tham gia vay hợp vốn còn phải tuân thủ theo những quy chế khác về việc đồng tài trợ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Trong thực tế thì ngân hàng đầu mối sẽ đóng vai trò là đơn vị quản lý dòng tiền chính của dự án. Tiền sau khi về sẽ được ngân hàng này chia đều có các ngân hàng thành viên. Khi đã nhận được tiền, các ngân hàng thành viên sẽ phải giải ngân ngay. Ngân hàng nào tiến hành giải ngân chậm thì sẽ bị phạt và ngay cả ngân hàng đầu mối, nếu chuyển tiền lãi chậm thì cũng phải chịu phạt.

Trách nhiệm của mỗi những đơn vị cho vay được giới hạn thông qua phần tiền lãi tương ứng. Tuy nhiên, về cơ bản thì ngoại trừ các yêu cầu về tài sản thế chấp thì đa phần những điều khoản trong hợp đồng vay hợp vốn đều dựa trên thống nhất, đồng tình của các bên cho vay.

Những nguyên tắc cấp tín dụng hợp vốn

Cho vay hợp vốn là một trong những hình thức cấp tín dụng hợp vốn. Chính vì vậy mà việc cho vay này sẽ phải tuân theo các nguyên tắc được quy định tại Điều 3 Thông tư 42/2011/TT-NHNN, hiện tại đã được sửa đổi bổ sung bởi Thông tư 24/2016/TT-NHNN. Nguyên tắc này được trình bày cụ thể như sau:

– Thứ nhất, cho vay hợp vốn chỉ được thực hiện khi các tổ chức tín dụng tham gia một cách tự nguyện. Các thành viên tham gia sẽ áp dụng nguyên tắc cùng thẩm định, quyết định cho khách hàng vay, đồng thời cùng chịu trách nhiệm về việc cho vay vốn.

– Thứ hai, các bên tham gia phải đóng góp vốn theo tỷ lệ tham gia đã thỏa thuận trước đó. Tỷ lệ này sẽ được quy định trong hợp đồng vốn. Các bên sẽ có quyền được hưởng lợi ích, bao gồm tiền lãi, phí và phải cùng trách nhiệm về chi phí cũng như rủi ro trong quá trình cho vay. Chi tiết các khoản phí như thế nào sẽ do bên cho vay hợp vốn và khách hàng cùng nhau thỏa thuận

– Thứ ba, ngân hàng là đầu mối cho vay hợp vốn có thể có các vai trò như sau:

• Là thành viên đầu mối đứng ra dàn xếp cấp tín dụng hợp vốn.
• Là thành viên đầu mối trong việc thanh toán.
• Là tổ chức đầu mối nhận tài sản đảm bảo.

Trong đó, tùy vào thỏa thuận của các thành viên mà tổ chức tín dụng đầu mối thanh toán có thể đảm nhiệm đồng thời các vai trò trên, miễn là phù hợp với quy định pháp luật. Tuy nhiên, nếu tổ chức tín dụng nước ngoài là thành viên tham gia cho vay vốn thì tổ chức này sẽ không được phép giữ vai trò là tổ chức đầu mối thanh toán.

– Thứ tư, các tổ chức tín dụng thành viên có nghĩa vụ tuân thủ đúng các nhiệm vụ đã được phân công, đi kèm đó là quyền hưởng thù lao từ việc thực hiện những nhiệm vụ mà tổ chức tín dụng khác đã ủy quyền.

– Thứ năm, trừ trường hợp là tổ chức tín dụng nước ngoài, các tổ chức tín dụng tham gia cho vay hợp vốn phải đảm bảo tuân thủ quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về các mức giới hạn và tỷ lệ đảm bảo an toàn.

Các trường hợp được cho vay hợp vốn

Theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cho vay hợp vốn sẽ được thực hiện nếu:

– Nhu cầu vay vốn của khách hàng vượt quá giới hạn cấp tín dụng của tổ chức tín dụng theo quy định pháp luật.

– Một tổ chức tín dụng không có đủ khả năng tài chính và nguồn vốn để có thể đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

– Khi khoản vay lớn, tổ chức tín dụng có nhu cầu phân tán rủi ro thì sẽ cho vay hợp vốn. Cách này sẽ đảm bảo sự an toàn tài chính cho tổ chức.

– Khi thực hiện một dự án, khách hàng muốn được vay hợp vốn từ nhiều ngân hàng, tổ chức tín dụng khác nhau.

– Các ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng cho vay hợp vốn theo sự chỉ đạo của Chính phủ. Đây là trường hợp xảy ra khi Nhà nước triển khai các dự án quan trọng đối với nền kinh tế đất nước.

Các lợi ích mang lại từ hình thức cho vay hợp vốn

Hiện nay, cho vay hợp vốn đang là một trong những hình thức cấp tín dụng hợp vốn được nhiều khách hàng lựa chọn. Nó thường được áp dụng nhiều trong lĩnh vực tài chính doanh nghiệp. Sở dĩ nó được lựa chọn ngày càng nhiều như vậy là bởi vì:

– Trong suốt quá trình hoạt động của mình, các doanh nghiệp luôn đi tìm gói vay phù hợp để thực hiện các mục tiêu kinh doanh của đơn vị mình như đầu tư dự án, mở rộng sản xuất, sáp nhập, hợp nhất doanh nghiệp và phát triển các dự án đầu tư khác.… Tuy nhiên, nhiều dự án đòi hỏi nguồn vốn quá lớn và các ngân hàng, tổ chức tín dụng không có khả năng giải ngân hoặc bảo lãnh cho những khoản vay này. Khi đó, cho vay hợp vốn được trở thành một giải pháp hữu hiệu giúp các doanh nghiệp nhanh chóng tiếp cận được các khoản vay, đồng thời giúp các ngân hàng có thể vừa thực hiện được việc cho vay, vừa giảm thiểu, chia sẻ những rủi ro từ hoạt động cấp tín dụng này đến những ngân hàng khác.

– Cho vay hợp vốn giúp giải quyết nhanh chóng và hiệu quả nhu cầu vốn kinh doanh, đầu tư, mở rộng sản xuất,… của các doanh nghiệp.

– So với việc vay vốn của một tổ chức tín dụng duy nhất thì mức vay hợp vốn lớn hơn nhiều. Nguồn vốn lớn có thể giúp doanh nghiệp có nhiều điều kiện để thực hiện hoạt động kinh doanh tốt hơn.

– Khi cho vay hợp vốn, quá trình giải ngân khoản vay sẽ được thực hiện vô cùng nhanh chóng và đơn giản. Tổ chức tín dụng sẽ đứng ra làm đầu mối bảo đảm khoản vốn vay và thu xếp để các tổ chức tín dụng khác có thể tham gia.

Có thể nói rằng, vay hợp vốn có vai trò đặc biệt quan trọng với các doanh nghiệp. Nó góp phần thúc đẩy nguồn tiền đầu tư cho hoạt động kinh doanh, sản xuất, từ đó tạo điều kiện để doanh nghiệp phát triển tốt nhất

Chi tiết về quy trình cho vay hợp vốn

So với quy trình vay vốn thông thường, quy trình cho vay hợp vốn có nhiều điểm khác biệt. Việc cho vay hợp vốn được thực hiện tuần tự theo quy trình dưới đây:

Bước 1: Doanh nghiệp đăng ký vay hợp vốn tại một ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng

Doanh nghiệp có nhu cầu vay hợp vốn sẽ đưa ra yêu cầu vay hợp vốn, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và nộp cho ngân hàng. Sau đó, ngân hàng sẽ tiến hành thẩm định sơ bộ hồ sơ đề nghị cấp tín dụng của khách hàng này.

Hồ sơ vay hợp vốn sẽ cần phải có giấy tờ nhân thân của bên đại diện, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, hồ sơ hoạch vay vốn, báo cáo tài chính của doanh nghiệp…

Bước 2: Tổ chức tín dụng là đầu mối sẽ làm việc với các tổ chức thành viên để xem xét, phê duyệt khoản vay

Tổ chức tín dụng giữ vai trò là đầu mối sẽ gửi lời mời và bản sao hồ sơ mà doanh nghiệp đã nộp cho các thành viên tham gia cùng báo cáo kết quả thẩm định sơ bộ. Các tổ chức thành viên sẽ tiếp tục cùng nhau thẩm định lại hồ sơ, phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp đó và đưa ra quyết định khoản vay.

Bước 3: Ký kết hợp đồng cho vay hợp vốn với doanh nghiệp

Sau khi các tổ chức này đã thống nhất về khoản vay, các thành viên sẽ ký hợp đồng. Trong bản hợp đồng vay hợp vốn, quyền lợi và nghĩa vụ của các thành viên sẽ được quy định cụ thể. Tổ chức đầu mối sẽ đại diện các thành viên còn lại ký hợp đồng vay hợp vốn chính thức với khách hàng.

Bước 4: Tổng hợp vốn góp

Các tổ chức thành viên sẽ phải đóng góp phần vốn tham gia theo cam kết và hợp đồng vốn đã ký. Tổ chức đầu mối sẽ tập trung lại nguồn vốn từ các thành viên.

Bước 5: Tiến hành giải ngân và trả nợ vay hợp vốn

Tổ chức đầu mối sẽ đứng ra đại diện để giải ngân cho khách. Khi đến thời gian trả nợ, khách hàng chỉ cần làm việc trực tiếp với tổ chức đầu mối, tức là chỉ cần chuyển tiền trả tổ chức này. Phần tiền nhận về bao gồm cả nợ gốc và phí từ khách hàng sẽ được tổ chức đầu mối chuyển đi thanh toán cho các thành viên. Tỷ lệ phân chia khoản tiền sẽ theo tỷ lệ đã thỏa thuận trong hợp đồng.

Một số ngân hàng có sản phẩm vay hợp vốn nổi bật hiện nay

Khách hàng có nhu cầu vay hợp vốn thường lựa chọn dịch vụ của các ngân hàng thay vì các tổ chức tín dụng khác. Nguyên nhân là vì ngân hàng có uy tín cao hơn, có tính an toàn cao và độ rủi ro thấp. Dưới đây là một số ngân hàng uy tín tại Việt Nam có hình thức cho vay hợp vốn mà bạn có thể tham khảo:

1. Ngân hàng VietinBank

Ngân hàng VietinBank cùng một hoặc một số tổ chức tín dụng khác thực hiện việc cho vay hợp vốn đối với các dự án vay vốn hoặc phương án vay vốn của doanh nghiệp. Tại đó, ngân hàng VietinBank sẽ tham gia hợp vốn hoặc đứng ra làm đầu mối dàn xếp. Cho vay hợp vốn sẽ được thực hiện theo quy chế đồng tài trợ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các hướng dẫn của VietinBank.

– Đặc điểm sản phẩm vay hợp vốn VietinBank

• Loại tiền vay: VietinBank triển khai hình thức cho doanh nghiệp vay hợp vốn với loại tiền được sử dụng cho vay có thể là Việt Nam đồng hoặc đồng ngoại tệ.
• Phí và lãi suất vay: Tuân theo thỏa thuận và thống nhất của các bên tham gia đồng tài trợ.
• Phương thức cho vay: Cho vay hợp vốn theo dự án đầu tư.   
• Thời hạn cho vay: Doanh nghiệp được vay theo dự án đầu tư với thời hạn linh hoạt, có thể là trung hạn hoặc dài hạn với các khoản vay lớn.
• Tài sản đảm bảo: Để tạo điều kiện tối đa cho các khách hàng, doanh nghiệp, VietinBank chấp nhận nhiều loại tài sản khác nhau. Tài sản đảm bảo ở đây có thể là bất động sản, động sản, tài sản được hình thành từ vay vốn hoặc các tài sản khác mà VietinBank chấp thuận.

– Lợi ích dành cho các khách hàng, doanh nghiệp

• Có thể vay vốn với hạn mức vay lớn hơn thông qua khoản cho vay hợp vốn.
• Được nhân viên ngân hàng tư vấn tận tình thủ tục và các thông tin cần thiết khi vay vốn tại VietinBank.

2. Ngân hàng VPBank

Ngân hàng VPBank cũng là một trong những ngân hàng tiêu biểu triển khai hình thức cho vay hợp vốn để hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện hoạt động sản xuất, kinh doanh hợp pháp tại Việt Nam. Doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn kinh doanh đều có thể đăng ký với ngân hàng VPBank.

– Đặc điểm sản phẩm vay hợp vốn VPBank

• Loại tiền vay: Doanh nghiệp có nhu cầu vay hợp vốn để kinh doanh có thể đăng ký vay bằng tiền Việt Nam đồng hoặc đồng ngoại tệ.
• Phí và lãi suất vay: Tuân theo thỏa thuận và thống nhất của các bên tham gia đồng tài trợ.
• Phương thức cho vay: Cho vay hợp vốn theo dự án đầu tư.   
• Thời hạn cho vay: Doanh nghiệp được vay theo dự án đầu tư với thời hạn linh hoạt, có thể là trung hạn hoặc dài hạn.
• Phương án trả nợ: Phần tiền gốc và lãi sẽ được trả định kỳ, đồng thời phải theo thỏa thuận giữa các bên đồng tài trợ và khách hàng, doanh nghiệp.
• Tài sản đảm bảo: VPBank chấp nhận các loại tài sản đảm bảo như bất động sản, động sản, tài sản được hình thành từ vay vốn hoặc các tài sản khác mà VPBank chấp thuận.

– Nguyên tắc cho vay đồng tài trợ

• Các tổ chức tín dụng tham gia đồng tài trợ sẽ chọn ra một ngân hàng làm ngân hàng đầu mối chính để triển khai.
• Các thành viên tham gia sẽ cùng nhau tiến hành thẩm định dự án.
• Các thành viên tham gia sẽ cùng thống nhất hạn mức cho vay và điều kiện cho vay thông qua ngân hàng đầu mối.

– Điều kiện đăng ký vay hợp vốn tại VPBank

Tất cả các doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn để kinh doanh và hoạt động sản xuất kinh doanh đó tuân thủ luật pháp tại Việt Nam.

– Lợi ích dành cho các khách hàng, doanh nghiệp

• Nhiều tổ chức tín dụng cùng cho vay thì hạn mức vay sẽ lớn hơn hẳn hạn mức cho vay của một tổ chức tín dụng.
• Khi có nhu cầu rút vốn vay, ngân hàng sẽ làm đầu mối để đảm bảo khoản vay, đồng thời thu xếp các ngân hàng khác tham gia.
• Thủ tục vay hợp vốn tại VPBank rất đơn giản, thuận lợi và hiệu quả.
• Để thực hiện việc vay vốn, khách hàng chỉ cần chuẩn bị hồ sơ gồm những loại giấy tờ sau: Giấy đề nghị vay vốn; tài liệu về phương án và dự án cần vay vốn; hồ sơ tài chính bao gồm các báo cáo tài chính trong hai năm gần nhất; hồ sơ thông tin về tài sản đảm bảo. Ngoài ra còn có một số tài liệu khác theo quy định của ngân hàng VPBank và các bên tổ chức thành viên đồng tài trợ theo từng thời kỳ.

3. Ngân hàng Agribank

Agribank được xem là ngân hàng uy tín hàng đầu Việt Nam. Do đó, nó cũng chính là một trong những ngân hàng được nhiều khách hàng doanh nghiệp tin tưởng khi vay vốn.

– Đặc điểm sản phẩm vay hợp vốn Agribank

• Loại tiền cho vay: Ngân hàng Agribank triển khai hình thức vay hợp vốn với mục đích là đáp ứng việc thực hiện một hoặc một phần dự án, hoặc phương án sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thông qua việc cho vay bằng Việt Nam đồng hoặc đồng ngoại tệ.
• Phí và lãi suất vay: Tuân theo thỏa thuận và thống nhất của các bên tham gia đồng tài trợ.
• Phương thức cho vay: Cho vay hợp vốn theo dự án đầu tư.   
• Thời hạn vay: Ngân hàng Agribank áp dụng ba hình thức cho vay là vay ngắn hạn, vay trung hạn hoặc vay dài hạn.
• Phương án trả nợ: Agribank rất hỗ trợ khách hàng khi cho phép khách hàng, doanh nghiệp có thể trả nợ gốc một lần hoặc nhiều lần, cùng với đó trả nợ lãi hàng tháng theo định kỳ hoặc thỏa thuận. Hình thức trả nợ linh hoạt này giúp cho các doanh nghiệp giảm thiểu tối đa các áp lực về mặt tài chính. 

– Khách hàng muốn đăng ký vay hợp vốn tại Agribank phải thuộc một trong các đối tượng sau:

• Doanh nghiệp tư nhân
• Pháp nhân
• Công ty hợp danh
• Tổ hợp tác hoặc hộ gia đình
• Những cá nhân có nhu cầu vay vốn với số vốn cần vay vượt quá hạn mức cho vay của ngân hàng Agribank (đối với một hoặc nhóm khách hàng).

Với những chia sẻ trên đây của 3Gang, các bạn chắc hẳn đã hiểu được cho vay hợp vốn là gì và các vấn đề liên quan đến hình thức cho vay tín dụng này. Nếu như bạn còn bất kỳ thắc mắc nào cần được giải đáp thì hãy liên hệ ngay với chúng tôi. Chúng tôi luôn sẵn lòng hỗ trợ các bạn.