Thị trường tài chính Việt Nam đang trải qua một thời kỳ biến động cực mạnh, chứng khoán sụt giảm, trái phiếu doanh nghiệp ảm đạm. Giữa bối cảnh này, dần hình thành các hiệu ứng tâm lý đám đông, cùng sự sụt giảm trong niềm tin của các nhà đầu tư. Hãy cùng đi tìm lời giải qua những trao đổi với ông Nguyễn Hoàng Nam – Trưởng khoa Tài chính – Ngân Hàng, Đại học Đại Nam.
Các bẫy hiệu ứng tâm lý của nhà đầu tư
Theo ông Nguyễn Hoàng Nam chia sẻ: ” Tổ hợp những hiệu ứng của tài chính hành vi kết hợp với thông tin không hoàn hảo, sẽ khuếch đại tâm lý thị trường có thể lên đến mức khủng hoảng”.
Có nhiều hiệu ứng tâm lý ảnh hưởng đến hành vi của nhà đầu tư cá nhân. Trong đó, có thể kể đến như hiệu ứng tự tin thái quá, hiệu ứng đám đông, tâm lý sợ bỏ lỡ cơ hội (FOMO), sợ thua lỗ có sức ảnh hưởng mạnh nhất đến thị trường chứng khoán, bất động sản, đặc biệt khi lý thuyết thị trường hiệu quả không phát huy tác dụng. Tổ hợp của những hiệu ứng trên kết hợp với thông tin không hoàn hảo sẽ khuếch đại tâm lý thị trường có thể lên đến mức khủng hoảng.
Có thể nói, các hiệu ứng trên đã và đang tác động mạnh, góp phần tạo ra những biến động lớn trên thị trường tài chính Việt Nam. Trong thời điểm nhạy cảm như hiện nay, xu hướng tâm lý đám đông tiêu cực là một trong những vấn đề mà Việt Nam phải đối mặt và giải quyết nhằm tháo gỡ phần nào khó khăn cho thị trường bất động sản, chứng khoán và cả trái phiếu doanh nghiệp hiện nay.
Điều này có liên quan đến một trong những hiệu ứng tâm lý, đó là hiệu ứng mỏ neo. Tâm trí con người thường bị neo ở thông tin đầu tiên, từ đó ra quyết định thiếu tỉnh táo. Khi tiêu cực, lo lắng, hoang mang là hiệu ứng tâm lý phổ biến, khả năng ra quyết định của các nhà đầu tư chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng.
Nguyên nhân các thị trường lao dốc hay trầm lắng không chỉ đến từ chính bản thân thị trường mà còn bị trầm trọng thêm do suy giảm niềm tin của nhà đầu tư, vô hình trung nhà đầu tư đang đào sâu thêm khủng hoảng.
Khôi phục niềm tin cho nhà đầu tư trên thị trường tài chính
Nhà đầu tư tiềm năng đang nghe ngóng, e dè; nhà đầu tư hiện tại đang muốn thoát ra, hàm ý thị trường đang đi xuống. Bên cạnh đó, niềm tin của nhà đầu tư đang suy giảm khiến thị trường đầu tư tài chính vốn nhạy cảm sẽ càng nhạy cảm hơn, đôi chỉ chỉ một tin đồn vô căn cứ cũng làm rung lắc toàn thị trường. Như vậy, không có gì ngạc nhiên khi thị trường chứng khoán và bất động sản đều rơi vào tình trạng trầm lắng. Dường như khủng hoảng niềm tin đang lan rộng, mà nếu không quản trị kịp thời thì kết cục có thể sẽ còn xấu hơn nữa.
Theo chuyên gia, ở thời điểm khó khăn này, việc khôi phục niềm tin cho nhà đầu tư đối với thị trường chứng khoán, hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp và lĩnh vực bất động sản có ý nghĩa như thế nào. Ngoài việc tháo gỡ dần những khó khăn đến từ bản thân thị trường, việc khôi phục niềm tin để nhà đầu tư hiện tại ở lại thị trường và nhà đầu tư tiềm năng sẵn sàng tham gia là việc có ý nghĩa lớn để vực dậy các thị trường ở thời điểm này. Những thông tin chính thống, chính xác được đăng tải kịp thời là rất quan trọng để thị trường có điểm tựa, nhà đầu tư bình tĩnh và hành động sáng suốt thay vì đổ xô cắt lỗ sâu hay quay lưng với thị trường.
Kỳ vọng tháo gỡ thanh khoản thị trường 2023
Hiện tượng lướt sóng sẽ ngày càng trở nên ít đi. Ở lại thị trường là những nhà đầu tư có tiềm lực tài chính, đầu tư dài hạn, sử dụng đòn bẩy tài chính hợp lý. Biên lợi nhuận sẽ giảm mạnh so với các năm 2021, 2022. Nếu không có khả năng tự doanh thì các nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ có thể gửi vốn vào các quỹ đầu tư chuyên nghiệp. Đây là những tổ chức có hoạt động đầu tư bài bản, đặc biệt là các quỹ này tận dụng được lợi thế để lập và quản trị danh mục đầu tư nhằm tối ưu hóa lợi nhuận cho các bên liên quan.
Nguồn: trích dẫn từ reatimes.vn
