Sự xuất hiện của tiền tệ là một trong những phát minh vĩ đại giúp thay đổi nền kinh tế trên toàn thế giới. Hiểu được định nghĩa tiền tệ là gì cũng như 3 chức năng của tiền tệ sẽ giúp chúng ta vận dụng một cách hiệu quả và sinh lời.
Định nghĩa tiền tệ là gì?
Tiền tệ đóng vai trò là một phương tiện trao đổi hàng hóa và dịch vụ, được pháp luật quy định phù hợp với nền kinh tế của quốc gia đó. Thông thường tiền tệ sẽ được sản xuất và phát hành bởi một cơ quan nhà nước có thẩm quyền, điển hình là ngân hàng trung ương. Mỗi quốc gia sẽ có loại tiền tệ riêng và được liên kết với các nước khác bằng tỷ giá quy đổi.
Tiền tệ có thể được lưu thông dưới hình thức là tiền giấy hoặc tiền làm từ kim loại (bạc, vàng, đồng, sắt) do nhà nước phát hành. Bên cạnh đó, có một số loại tiền thay thế được sử dụng như (điểm thưởng, coupon). Ở thế kỷ 21, một dạng tiền tệ mới đã xuất hiện đó là tiền ảo hoặc tiền mã hóa do một mạng lưới máy tính phát hành (ví dụ điển hình như Bitcoin).
Để có thể phân biệt tiền tệ giữa một quốc gia này với quốc gia khác người ta thường dùng đơn vị tiền tệ như Việt Nam đồng, Dollar, Franc, và để phân biệt các đơn vị tiền tệ đó người ta còn gọi kèm theo tên ví dụ như Dollar Úc. Cùng với sự phát triển của toàn cầu, nhiều quốc gia trên thế giới đã thống nhất dùng một đơn vị tiền tệ như đồng EURO.
Tiền tệ xuất hiện khi nào?
1. Quá trình đời của tiền xu
Ở thời cổ con người trao đổi hàng hóa, vật chất và dịch vụ cho nhau để nhận lại những gì họ cần. Sau đó, một số đất nước trên thế giới họ đã sử dụng tiền tệ kim loại để trao đổi và buôn bán. Từ đó, những đồng tiền xu đầu tiên được sản xuất từ đồng và sắt. Việc sử dụng tiền xu rất thuận tiện trong mua bán, thúc đẩy đáng sự phát triển nền kinh tế trên thế giới.
Theo lịch sử ghi lại, loại tiền xu đầu tiên được gọi là “siglos” được sử dụng lần đầu tiên tại vùng Lưỡng Hà vào khoảng năm 3000 trước công nguyên.
2. Quá trình ra đời của tiền giấy
Tiền giấy được xuất hiện lần đầu tiên tại Trung Quốc vào năm 600 – 1455 ở thời đại nhà Tống. Tại các nước Châu Âu, tiền giấy bạc đã được ngân hàng Stockholms Banco lần đầu tiên phát hành tại Thụy Điển vào năm 1661. Tiền giấy đã được lưu hành và sử dụng phổ biến tại.Tại khu vực thuộc địa Vịnh Massachusetts tại Mỹ vào những năm 1960.
Sau một thời gian xuất hiện, tiền giấy đã trở thành loại tiền tệ thông dụng và phổ biến nhất trên thế giới. Cùng với đó, các thương gia và ngân hàng buôn bán vàng bạc đá quý đã bắt đầu phát hành thêm hóa đơn biên nhận có thể quy đổi ra tiền mặt, chúng được chấp nhận và sử dụng rãi như một phương tiện thanh toán.
Tính chất của tiền tệ
Tiền tệ có những tính chất cơ bản sau đây:
– Tính lưu thông: Đồng tiền phải được người dân chấp nhận và sẵn sàng sử dụng, lưu thông mới có giá trị.
– Tính dễ dàng nhận biết: Đồng tiền cần phải được nhận biết rõ ràng trong lưu thông và cần được in ấn khác biệt.
– Tính lâu bền: Đồng tiền cần được cất trữ thì mới có ích trong trao đổi, nếu tiền mau hỏng thì không có giá trị.
– Tính dễ vận chuyển. Đồng tiền được sản xuất nhỏ gọn giúp việc vận chuyển dễ dàng.
– Tính khan hiếm: Tiền tệ được các ngân hàng trung ương phát hành một lượng giới hạn, tránh lạm phát gây mất giá trị đồng tiền.
Tiền tệ thế giới là gì?
Tiền tệ thế giới là loại tiền được sử dụng trong thanh toán quốc tế giữa các nước với nhau. Tiền tệ thế giới có thể sử dụng là vàng hoặc tín dụng, đôi khi là quá trình đổi tiền giữa các quốc gia với nhau thông qua tỷ giá hối đoái.
Ví dụ: Đối với các khách du lịch từ nước này qua nước khác họ cần phải đổi tiền tệ của nước mình thành tiền tệ nước bạn thông qua tỷ giá hối đoái nên sẽ có các mức giá trị khác nhau. Hiện tại 1 USD = 23.000 VNĐ.
Quỹ tiền tệ thế giới là gì?
Quỹ tiền tệ quốc tế được viết tắt là IMF International Monetary Fund (thành lập năm 1945) – Là một tổ chức quốc tế chuyên giám sát sự vận hành của hệ thống tiền tệ trên toàn cầu thông qua việc theo dõi tỷ giá hối đoái và cán cân thanh toán. Trụ sở của tổ chức được đặt ở Washington, D.C., thủ đô của Hoa Kỳ.
IMF bao gồm 189 quốc gia làm việc nhằm thúc đẩy hợp tác tiền tệ toàn cầu, đảm bảo được sự phát triển ổn định của tài chính, tạo điều kiện cho thương mại quốc tế và tăng trưởng kinh tế một cách bền vững. IMF không bao gồm các nước Bắc Triều Tiên, Andorra, Monaco, Nauru,…
3 chức năng của tiền tệ là gì?
3 chức năng chính của tiền tệ bao gồm: Làm thước đo giá trị, làm phương tiện lưu thông, làm phương tiện thanh toán.
1. Làm thước đo giá trị
Hàng hóa sẽ được đo giá trị thông qua tiền tệ giống như việc cân đo đong đếm bằng các đơn vị đo lường khối lượng. Giá trị của hàng hóa sẽ được đo lường bằng tiền và được gọi là giá cả. Giá cả của một loại hàng hóa sẽ chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố quan hệ cung cầu, giá trị tiền tệ và giá trị của hàng hóa.
2. Làm phương tiện lưu thông
Tiền tệ có chức năng làm phương tiện lưu thông hàng hóa thông qua cấu trúc Hàng – Tiền – Hàng. Có nghĩa là, hàng hóa sẽ được chuyển đổi thành tiền và tiền sẽ lại được lưu thông thành hàng hóa. Theo quy luật lưu thông tiền tệ của thị trường, lượng tiền cần thiết để đảm bảo lưu thông hàng hóa.
3. Làm phương tiện thanh toán
Phương tiện thanh toán là chức năng quan trọng và không thể thiếu của tiền tệ, nó được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày của con người. Khi đóng vai trò là phương tiện thanh toán thì tiền sẽ không còn là môi giới trong lưu thông mà sẽ trở thành một bộ phận bổ sung. Ngoài ra, tiền tệ còn có chức năng làm phương tiện cất giữ và tiền tệ thế giới.
Tiền tệ ngân hàng và thị trường tài chính
- Tiền tệ ngân hàng bao gồm các thị trường tiền gửi, thị trường tín dụng, thị trường mở, thị trường liên ngân hàng, thị trường trái phiếu kho bạc. Thị trường tài chính mang tính toàn cầu hóa và quy mô giao dịch lớn thông qua mạng internet là chính. Thị trường này tồn tại trong các phòng giao dịch tiền tệ, ngân hàng nhà nước hay ngân hàng thương mại trên toàn thế giới.
- Thị trường là nơi trung gian giữa bên vay và bên cho vay, được giao dịch chủ yếu thông qua những công cụ tài chính có thời gian đáo hạn là 1 năm, luân chuyển vốn ngắn hạn. Thị trường tài chính có tính thanh khoản cao, mang lại lợi tức, lãi suất và lợi nhuận cho nhà đầu tư. Một số nghiệp vụ cơ bản của thị trường này là chọn kỳ hạn, hoán đổi và đáo hạn,…
- Các đối tượng tham gia thị trường tài chính bao gồm: Chính phủ, Ngân hàng Trung Ương, Ngân hàng thương mại, các đơn vị tài chính, các doanh nghiệp, các cá nhân và tổ chức đoàn thể xã hội.
- Các phương tiện được lưu thông trong thị trường tài chính bao gồm: Tín phiếu kho bạc, kỳ phiếu ngân hàng, chứng chỉ tiết kiệm, thương phiếu
Hy vọng bài viết trên đã rút bạn hiểu rõ về tiền tệ là gì, các chức năng cũng như thị trường tài chính ngân hàng. Hãy truy cập ngay website 3Gang.vn hoặc để lại thông tin liên hệ để được hỗ trợ và giải đáp từ chuyên viên của 3Gang nếu còn bất cứ thắc mắc